Huyện Lục Ngạn (Bắc Giang) là vùng trồng vải nổi tiếng cả nước. Người dân trong huyện sống chủ yếu nhờ các trang trại vải. Thế nhưng “đất vải” ấy lại là nơi ngự trị của “vua cam” - Bùi Văn Long (thôn Kép 1, xã Hồng Giang, Lục Ngạn, Bắc Giang), làm giàu bằng ý tưởng táo bạo với câu chuyện chuyển đổi cây trồng.

Anh Long đang kiểm tra sâu bệnh trên cây cam.

Từ một người nông dân quanh năm trông vào 7 sào vải, cuộc sống khó khăn, anh Nguyễn Văn Long đã trở thành “đại gia” phố núi với thu nhập hàng năm khoảng 4 tỷ đồng từ trang trại cam canh của mình.

Anh Long là người tiên phong mạo hiểm chuyển từ trồng cây truyền thống (vải thiều) sang một giống cây hoàn toàn mới lạ - cây có múi (cam canh). Gặp không ít khó khăn, cuối cùng anh đã thành công. Thành công của anh còn là việc giúp thêm nhiều hộ gia đình trong vùng phát triển kinh tế từ trồng cây có múi. Anh cũng là người sáng lập và chủ nhiệm Câu lạc bộ “Người yêu cây có múi”.

Duyên nợ với cây cam

Câu chuyện về những người đi tiên phong bao giờ cũng là câu chuyện khó khăn, gian nan.

Những năm 2009, 2010 cứ đến mùa thu hoạch là vải thiều rơi vào tình cảnh “được mùa mất giá”, có năm giá vải chỉ 2.500 đồng/kg. Tiền thu về từ bán vải không đủ bù tiền chăm bón và thu hoạch, bảo quản.

Chính quyền xã Hồng Giang có chủ trương thu hẹp diện tích trồng vải để nâng cao chất lượng cũng như đầu ra cho loại cây này; đồng thời khuyến khích bà con chuyển đổi sang trồng các loại cây khác, đặc biệt là cây có múi để giãn mùa thu hoạch hoa quả ra quanh năm, không trùng với mùa thu hoạch vải - ông Bùi Huy Tình - Chủ tịch UBND xã Hồng Giang cho biết.

Nhiều hộ dân đã phá vải để trồng các loại cây khác (chủ yếu là cây lấy gỗ ngắn ngày như keo, bạch đàn cao sản…), hy vọng cải thiện được tình hình, giải quyết bài toán kinh tế khó khăn. Anh Long cũng là một trong số những hộ như vậy. Nhưng anh không đi theo con đường của đa số bà con, anh suy nghĩ về một loại cây - cam canh.

Khi anh trình bày ý tưởng của mình, gia đình, người thân kiên quyết phản đối bởi đây là một loại cây xa lạ, không dễ trồng, đòi hỏi yêu cầu kĩ thuật cao, nghiêm ngặt.

Không nản lòng , anh Long vẫn quyết tâm thực hiện. Ban đầu chưa có tiền mua đất, anh phá toàn bộ 7 sào vải dùng làm trang trại trồng cam canh đầu tiên. Thế chấp đất đai, tài sản để có tiền đầu tư làm mặt bằng, hệ hống tưới tiêu, mua cây giống… Anh lặn lội xuống Hà Tây (nay là Hà Nội), Hưng Yên, Bắc Ninh xem và học hỏi các mô hình trồng cam thành công. Gom nhặt tất cả kiến thức có được, anh xây dựng một phông kĩ thuật trồng cam cho mình.

Năm đầu, do chưa có kinh nghiệm, mất mùa, sâu bệnh nên vườn cam của anh thất thu. Kinh tế gia đình càng khó khăn khi số nợ, lãi chồng lên từng ngày. Nhưng anh không đầu hàng.

Vừa làm vừa rút kinh nghiệp, sau 3 năm, trang rại của anh bước vào thu hoạch với giá thương lái mua tại vườn từ 60.000 - 65.000 đồng/kg. Vào thời điểm cao nhất (Tết Âm lịch) lên tới 70.000 đồng /kg.

Trang trại thứ 3 của anh Bùi Văn Long sẽ cho thu hoạch vào cuối năm nay.

 Phấn khởi với thành công đầu tiên, anh tiếp tục dùng số tiền thu được từ việc bán cam, mạnh dạn mua thêm 6 sào ruộng sình lầy để cải tạo làm đất trồng cam. Hiện tại, diện tích trồng cam của anh là “13 sào với 3 trang trại, trong đó hai trang trại đã cho thu hoạch, trang trại cuối cùng mùa đông năm nay cũng sẽ cho hái trái, hứa hẹn một vụ bội thu”, anh Long chia sẻ.

“Gieo” thành công cho người khác

Năm 2012, anh sáng lập và là chủ nhiệm của Câu lạc bộ “Người yêu cây có múi”. Đến nay CLB đã có 12 thành viên sinh hoạt. Họ đều là những người táo bạo chuyển đổi cây trồng, hiện đã và đang có những thành công nhất định.

Câu lạc bộ họp định kì hàng tháng để chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ nhau về vốn, thảo luận, hợp tác trong khâu mua nguyên vật liệu (thuốc, phân bón…). Bên cạnh đó, các “buổi hội thảo đầu bờ” là dịp quan trọng để các thành viên thực tế, chia sẻ , rút kinh nghiệm , đưa ra phương án giải quyết để nâng cao chất lượng cây trồng.

Câu lạc bộ dùng phương châm lấy sự hài lòng của người tiêu dùng làm thước đo chất lượng trái cây. Anh Long tâm sự, “phải đặt chất lượng lên hàng đầu, vì người tiêu dùng có ủng hộ thì chúng tôi mới bán được, mới mở rộng mô hình ra được. Giả sử nếu một người ăn vào có vấn đề, tất cả trang trại của 12 hộ sẽ đem đổ xuống sông hết”.

Anh Long cũng cho biết: Sắp tới Câu lạc bộ sẽ chủ trương đăng ký trồng cam theo mô hình VietGAP và tiến tới là GlobalGAP”.

Cây có múi sẽ trở thành cây trồng chủ đạo thứ hai sau vải thiều

Theo anh Long, rất nhiều bà con trong và ngoài xã tìm đến anh với nguyện vọng học hỏi và tham gia Câu lạc bộ. Anh cũng cho biết rất sẵn sàng giúp đỡ tất cả những ai đam mê làm giàu bằng cây có múi như anh. Thời gian tới, Câu lạc bộ sẽ đăng kí hoạt động chính thức, áp dụng những tiêu chuẩn cao vào sản xuất trái cây có múi, trước tiên là tiêu chuẩn VietGAP.

Ông Bùi Huy Tình - Chủ tịch UBND xã Hồng Giang chia sẻ: “Anh Long là tấm gương sáng về chuyển đổi cây trồng ở vùng. Không chỉ mang lại thu nhập cao cho gia đình mình, anh còn nỗ lực giúp bà con vươn lên làm giàu bằng một mô hình mới mà anh khổ công mày mò học tập”.

Theo Báo Xây Dựng